Het ziekenfonds is een verouderde naam voor de zorgverzekering. Ook ziektekostenverzekering is een oude naam die de inhoud niet goed meer dekt.
In 2006 is het ziekenfonds vervangen door de zorgverzekeringswet.
Verschil ziekenfonds en zorgverzekering
Een groot verschil tussen het oude ziekenfonds en de huidige zorgverzekeringen is dat de premies voor het ziekenfonds inkomensafhankelijk waren en dat mensen met een boven modaal inkomen geen gebruik konden maken van het ziekenfonds.
In 2006 werd het voor lagere inkomens verplichte ziekenfonds vervangen door de basisverzekering. Ook deze (huidige) zorgverzekering was verplicht, maar met als grote verschil dat de basisverzekering van de ziektekostenverzekeringen voor iedereen verplicht is, ook voor hoge inkomens.
Veel van de huidige zorgverzekeraars zijn ooit begonnen als ziekenfonds.
Voordelen ziekenfonds
Het oude ziekenfonds had zeker zijn voordelen. Het grootste voordeel was de ziekenfondspremie die een stuk lager lag dan de huidige zorgpremies van de basisverzekeringen. Dit kwam vooral doordat artsen, specialisten, tandartsen, ziekenhuizen en apothekers minder geld voor hun zorg kregen dan ze tegenwoordig krijgen.
Nadelen ziekenfonds
De onderhandelingen tussen de ziekenfondsen en zorgverleners waren keihard. Er was bij doktoren, tandartsen, ziekenhuizen en andere zorgverleners dan ook veel weerstand tegen het ziekenfonds.
Werkgevers waren ook geen voorstander van het ziekenfonds. Deze moesten namelijk een groot deel van de ziekenfondspremie betalen, en doordat de ziekenfondspremies steeds hoger werden moesten ze steeds meer betalen. Hierdoor stegen niet alleen hun kosten, maar waren ze ook in het nadeel ten opzichte van buitenlandse concurrenten die zulke premies in hun land niet hoefde te betalen.
Ook was het een nadeel dat een werkgever zich vroeger aansloot bij een ziekenfonds en dat het nu de werknemer is die zich verzekerd bij een zorgverzekeraar. Vroeger kon je met vele verschillende ziekenfondsen te maken hebben als je vaak van baan wisselde. Nu maakt dit niet uit, omdat je zelf de zorgverzekering regelt.
Particulier verzekerden (mensen met een te hoog inkomen voor het ziekenfonds) waren ook niet blij met het ziekenfonds. Niet alleen keken ze met scheve ogen naar ziekenfondsklanten die veel minder geld betaalden voor hun zorg (dit was vooral zuur voor mensen die net boven de inkomensgrens zaten), maar ook draaide ze op voor de slechte vergoedingen die zorgverleners van van het ziekenfonds kregen. Deze compenseerde deze namelijk door meer geld te vragen aan particuliere klanten, waardoor hun behandelingen, medicijnen en ziektekostenverzekeringen duurder werden.
Nationaal Zorgfonds. Terug naar een soort ziekenfonds?
De zorgverzekering heeft de laatste jaren niet geleid tot lagere zorgkosten, een lagere zorgpremie en een betere zorg. Integendeel! Daarom zijn steeds meer mensen, en ook enkele politieke partijen, er voorstander van om terug te gaan naar een soort ziekenfonds, een Nationaal Zorgfonds.